کتاب سیاه: پایانی نیست

15
6053

پل فرهوفن سالها پس از ساختن فیلمهای عظیم سینمایی دهه 90 هالیوود مانند سپاهیان فضاپیما (Starship Troopers) ٬ مرد نامرئی(Hollow Man) و یاد آوری کامل (Total Recall)  پس از بیست سال به ریشه هلندی خودش برگشته و فیلمی ساخته به شدت تکان دهنده٬ گیرا و انسانی. دیگر نه از آن جلوه های ویژه مرعوب کننده خبری هست و نه از صحنه های به شدت اروتیک غریزه اصلی(Basic Instinct). اینبار با تلفیقی از ژانرها روبروییم که 145 دقیقه تمام٬ نفس را در سینه شما حبس می کند و نمی گذارد به هیچ چیز به جز سرنوشت قهرمانان داستان بیندیشید. با من باشید تا نگاهی بیندازیم به آخرین فیلم پل فرهوفن: کتاب سیاه (Zwartboek).

داستان فیلم به طور ساده از این قرار است:
در اوج جنگ جهانی دوم و  اشغال هلند توسط نازی ها ٬ یهودی های آن کشور در پی فرار به مناطق امن ترند. قهرمان داستان٬ دختری است از یک خانواده ثروتمند یهودی که در حین فرار٬ خانواده خود را ازدست می دهد و در پی یک سلسله اتفاقات به گروه مقاومت می پیوندد. گروه از او می خواهد با یک فرمانده آلمانی طرح دوستی بریزد اما این طرح به فاجعه می انجامد. البته نه بخاطر لو رفتن ماجرا. دختر عاشق فرمانده آلمانی می شود که انگار از خیلی های دیگر (از جمله همکاران دختر در گروه مقاومت) انسان تر است. جنگ تمام می شود و حالا دختر که در مظان اتهام به خیانت و همکاری با نازی هاست باید بیگناهیش را ثابت کند تا از اعدام بگریزد.

black-book-002.jpg

این خط داستانی برای شما آشنا نیست؟ بله. احتمالا درست حدس زده اید. در صورتی که فیلم را دیده باشید صد در صد می توانید به مشابهت خط داستانی آن با یک سریال معروف سالهای پیشین پی ببرید. ارتش سری (Secret Army). فیلم تمام مشابهت های داستانی لازم با آن سریال محبوب دهه هفتاد بی بی سی را دارد و به همان اندازه هم غیر قابل پیش بینی است.
صحنه های زیبا و نفس گیر در فیلم بسیارند و بسیاری از آنها تنها به مدد بازی کم نظیر هنرپیشه زن هلندی فیلم Carice van Houten قابل انتقال بوده اند. هنرپیشه ای که گرچه برای هالیوود دوستان ناشناخته است اما در بازیگری در کشورش کارنامه پرو پیمانی با بیش از25 فیلم دارد. Carice van Houten به چهار زبان هلندی٬ آلمانی٬ انگلیسی و فرانسه آشناست و آوازهای آلمانی فیلم را خودش خوانده است. بازی بینظیر او وقتی خبر مرگ فرمانده آلمانی را(که عاشقش بود) می شنود یکی از بازیهایی خواهد بود که هیچگاه از یاد نخواهم برد. عجیب اینکه در زندگی واقعی خود هم عاشق همین بازیگر نقش افسر آلمانی(Sebastian Koch) شد و تا کنون با او زندگی می کند!
این خانم جملات قصار جالبی هم در گفتگو با خبرنگاران دارد از جمله در یک کنفرانس مطبوعاتی خارج از هلند می گوید: “همه می پرسند برهنه شدن روی صحنه چه  احساسی دارد؟ آنها فکر می کنند باید مساله هیجان انگیزی باشد اما من به آنها می گویم در هلند اگر روی صحنه برهنه نباشی عجیب و غریب است! پس می بینید که برای من مسئله ای عادی بوده است!” با همه این تفاسیر فرهوفن برخلاف اکثر فیلمهایش از اروتیسیسم تنها در حدی که لازم است استفاده کرده و زیاده روی نکرده است.

black-book-003.jpg

بی شک داستان فیلم و هیجان نفس گیر خط داستانی یکی دیگر از نقاط قوت فیلم است. این نکته زمانی ارزشش بیشتر می شود که بدانیم داستان فیلم نوشته خود فرهوفن است. او و یک نویسنده همکارش 15 سال روی طرح این فیلمنامه کار کردند تا توانستند سوراخ های فیلمنامه را ببندند و برای فیلمبرداری آماده شوند. فیلمبرداری فیلم که گرانترین تولید سینمایی هلند در طول تاریخ سینمایی اش می باشد در مناطقی از هلند و اسرائیل انجام شده و بر اساس نوشته ای که در آغاز فیلم می بینیم ملهم از داستانی واقعی است. داستانی پیچیده و تو در تو که انگار خیانت و مکافات در آن پایانی ندارد. چنانکه بازیگر زن فیلم در صحنه ای درخشان و نفس گیر هنگامی که فرو می پاشد می پرسد:” آیا هرگز پایان فرا خواهد رسید؟”
با اشاراتی که در فیلم هست احساس کردم که فرهوفن باید خودش هم یک یهودی باشد اما بااندکی جستجو در می یابم که یک مسیحی دو آتشه است. فرهوفن که دارای مدرک فوق دکترا (PhD) در ریاضیات و فیزیک است تنها عضو دارای تحصیلات غیر حوزوی! در انجمن مسیح (یکی از معروف ترین موسسات مطالعات دینی مسیحی) است . انجمنی که با نگاه به لیست 200 نفره آن در می یابیم تنها اوست که در رشته ای غیر از علوم دینی تحصیل کرده است! همچنین قرار است امسال کتابی از او منتشر شود به نام زندگینامه مسیح که از هم اکنون جنجالهای زیادی به پا کرده چرا که در آن آمده مسیح ممکن است فرزند یک سرباز رومی بوده باشد ! در هر حال با آدم پیچیده ای به نام پل فرهوفن روبروییم!
کتاب سیاه از آن دسته فیلمهایی است که دوست داری دوبار یا بیشتر به تماشایشان بنشینی. از آن فیلمهایی که دو ساعت و نیم نشستن جلوی تلویزیون، خسته و نا امیدت نمی کند. با قهرمانانش درد و رنج را حس می کنی و دوست داری خائنین از صحنه روزگار محو شوند. اما در ورای این تریلر پر هیجان٬ چیزی هم هست. رنجی که بر صفحه کوچک تلویزیون می بینی سالهای سال است دامنگیر انسانهاست. همیشه ظالمی هست که ظلم می کند هرچند پس از مدتی خودش تبدیل به مظلوم شود. انسانهایی که برای آزادی و فردایی پر از صلح می جنگند اما به محض رسیدن به آن٬ خودشان درنده خوتر از جلادان قبلی بساط شکنجه و تحقیر را می افکنند. ذات خفیف بشر دوپا!

black-book-004.jpg

دیدن فیلم را به همه دوستان بالای هجده سال خودم توصیه می کنم.

15 دیدگاه

  1. بی نظیر بود. اون لحظه که الیس از مرگ معشوقش باخبر میشه ، من هم باهاش گریه میکنم و بهش حق میدم که اینقدر منقلب بشه. اینقدر وقعی و تاثیر گذار.
    و خیلی خوشحالم که در دنیای واقعی با سباستین کخ زندگی میکنه!
    لااقل اینحا دیگه کسی کاری به کارشون نداره .
    و در ضمن ، فهمیدم که گاهی چقدر اسطوره سازی هالیوود یک طرفه و آپارتایده چون وقتی همچین بازی ای از یه بازیگر هلندی و غیر امریکایی میبینم که کمتر تو هالیوود الان مشابه ش دیده میشه ، متوجه میشم که گاهی درگیر چهره سازی های بعضا غیرواقعی و اغراق شده از ستاره های پولسازی میشیم که بعد از اون دچار سینمای صنعتی میشن و هویت بازیگر بودن رو از دست میدن.
    همین! 🙂

  2. برای من که چند فیلم قبلی این کارگردان را دیده بودم ( مثل: یادآوری کامل ، غریزه اصلی ) دیدن این فیلم غافلگیر کننده بود . فیلم ، فضایی متفاوت از سایر فیلم های ور هوفن دارد . ماجرا در حد کمال کشش دارد و بازی ها منطقی و جا افتاده است . بسیار لذت بردم . من برعکس دیگر دوستان با توصیه شما فیلم را ندیدم . بلکه وقتی بطور اتفاقی به دستم رسید با دیدن نام کارگردانش ترغیب به دیدنش شدم .
    با آن دوستی که دیدن فهرست شیدندلر را توصیه کرده اند موافقم .
    یک نکته قابل توجه : دقت کنید به طرح فضای اروتیک در این فیلم . ببینید ، فقط هر جا لازم بوده از هنرپشه ها در حالت لخت استفاده شده و در هیچ یک از بخش ها و نما ها عمدا برای تاثیر گذاری و کمک به فروش از عریان نمایی استفاده نشده است . ضمنا تا کنون فیلمی ندیده بودم که در آن این حجم جشن و پایکوبی و موسیقی و رقص گنحانده شده باشد ولی روایت و فضای کلی نیز تا این درجه – البته آگاهانه و منطقی- تلخ و تامل برنگیز از آب در آمده باشد . این فیلم از این لحاظ هم یک نمونه منحصر به فرد است .

  3. فیلم خوش ساختی بود مخصوصا بازی Carice van Houten بینظیر بود به دوستانی که از این سبک فیلمها خوششون میاد پیشنهاد مکنم فهرست شیندلر اسپیلبرگ رو هم اگه ندیدن حتما تماشا کنن

  4. ديشب اين فيلم از جم پخش شد فيلم رو ديدم معرکه بود معرکه معرکه و نقدت با هاش خيلي مي خورد. واي هنوز هم تو حس اين فيلم هستم.

  5. بعد از معرفی شما فیلمو دیدم .
    نمی دونم اگه تعریف های شما نبود ….
    در هر صورت اونقدر هم تعریفی نبود .
    آخر آخرش نهایت نامردی بود .
    ولی در کل بد نبود.

  6. من کلا خیلی فیلم میبینم وزود هم اوناروفراموش میکنم ولی این یکی رو واقعا نمیشه فراموش کرد متل تایتانیک یا ماه تلخ

  7. کیوان عزیز سلام.
    راستش سعی می کنیم تو این سایت از لینک دادن به فایلها و مطالبی که قانونی نیستند بپرهیزیم. چون سرورهای سایت ما در کشوری قرار داره که به شدت با این جور اقدامات برخورد می کنه و درست نیست که بخاطر یه لینک که مشابهش رو می شه براحتی توی سایتهای مخصوص به اینکار پیدا کرد سایت در معرض خطر قرار بگیره.
    شما می تونی به راحتی با عضو شدن تو سایتهای خاص اینکار به راحتی آب خوردن لینک دانلود این فیلم و هزاران فیلم دیگه رو پیدا کنی.این مطلب در مورد سایر فایلها هم صدق می کنه.
    موفق باشی.

  8. من با شما موافقم . من این فیلم رو حدود 3 ماه پیش دیدم و به واقع با بازیگران فیلم لذت عشق و انزجار را احساس کردم.
    من لینک موزیک escape by sea که در فیلم کتاب سیاه استفاده شده را دراینجا می ذارم . این موسیقی توسط Anne Dudley ساخته شده است

  9. مرسی. اطلاعات خیلی مفید و جالبی در مورد این فیلم و عواملش دادید. اتفاقاً من همین چند روز پیش این فیلمو دیدم . فیلم خیلی خوبیه اما به نظرم یه مقدار درباره‌ش اغراق کردید. ولی بازی بازیگر زن نقش اول فیلم واقعاً عالیه .

ارسال یک پاسخ