بازدید از کارخانه ام اس آی (MSI): رو در رو با واقعیت

نام ام اس آی (MSI)‌ و مجموعه ماتریس در یکی دو سال گذشته با مسئله افزایش تعرفه واردات کالای نوت‌بوک و تبعات ایجاد شده از این طریق برای تولیدکنندگان و خریداران گره خورده است. مجموعه MSI در این مدت همواره به تولید کالای نوت‌بوک و AIO در داخل کشور اشاره داشته و افزایش تعرفه واردات این سبد کالا را نیز به جهت حمایت از تولید داخلی امری کاملا طبیعی تلقی کرده است. روز گذشته برای بررسی این مسئله به دعوت این شرکت سری به کارخانه و خط تولید MSI در شهر پرند زدیم تا از نزدیک صحت و سقم ادعای MSI در زمینه ساخت کالای نوت‌بوک و All-in-One را بررسی کنیم. در ادامه با ما همراه شوید تا با یک بررسی کوتاه با هم سری به قسمت‌های مختلف این کارخانه بزنیم.

مجموعه کارخانه‌ای ام اس آی در شهر صنعتی پرند در زمینی به مساحت 4 هکتار و با سرمایه‌ای بالغ بر 30 میلیارد تومان تاسیس شده و به گفته مدیران MSI،‌ پیش از احداث این مجموعه نه‌تنها حتی زمین کارخانه تسطیح نشده بود بلکه هیچگونه سرمایه‌گذاری دولتی نیز در آن صورت نگرفته است. بازدید از کارخانه و قسمت‌های مختلف آن توسط مدیر کارخانه انجام شد.

علیرضا فدوی در ابتدای ورود به مجموعه توضیحاتی کلی در مورد تعداد خطوط و کارکرد هریک ارائه کرد. فضای اصلی واحد تولید نوت‌بوک و AIO در مجموعه ام اس آی در سالنی نسبتا وسیع در چند خط مشخص قرار داشت که هریک از خطوط به صورت نیمه مکانیزه توسط پرسنل متعدد به انجام کار مشغول بود.

بازدید از کارخانه از خط تولید AIO یا کامپیوترهای همه‌کاره ام اس آی آغاز شد که در طی آن پرسنل مختلف قطعات گوناگون دستگاه را روی بوردهای مختلف قرار داده و تست نهایی نیز با روشن گذاشتن دستگاه برای چندین ساعت متوالی صورت می‌گرفت. تمامی قطعات استفاده شده در این خط تولید همگی از پیش تهیه شده و در اختیار تکنیسین‌ها قرار گرفته بودند و در این میان عملیات ساخت تنها مبحث مونتاژ را تشکیل می‌داد. به بیان دیگر، بوردهای اصلی، قطعات پردازنده، رم، هارد دیسک و بعضا کارت گرافیک، پاور، صفحه‌نمایش، تاچ و … همگی از پیش به صورت قطعات مجزا در خط تولید حضور داشتند و برطبق برنامه زمان‌بندی دقیق در جایگاه از پیش تعیین شده قرار می‌گرفتند.

پس از بازدید از این قسمت‌ها، نوبت به یکی از بخش‌های مهم در مجموعه کارخانه‌ای یعنی دستگاه بزرگ تزریق پلاستیک برای ساخت قطعات پلاستیکی بدنه AIOهای رسید. در این قسمت همانند دیگر نمونه‌های مشابه، ماده خام پلاستیکی به دستگاه وارد شده و پس از چند لحظه بخش پلاستیکی پشت All-in-One به صورت خام از بخش جلویی دستگاه خارج می‌شد.

در بخش دیگری از کارخانه قطعات دستگاه تزریق پلاستیک بزرگ‌تری به صورت مونتاژ نشده و ناتمام حضور داشت که با تکمیل احتمالی آن در آینده امکان ساخت All-in-Oneهای بزرگ‌تر با سایزهای بیش از 24 اینچ نیز فراهم می‌شود.

در قسمت دیگری از کارخانه اتاق مجزا و اصطلاحا Clean Room نسبتا بزرگی تعبیه شده بود که قرار است محل استقرار دستگاه‌های ساخت بورد با نام SMT باشد. این دستگاه‌ها هنوز در کارخانه استقرار نیافته و تا آن زمان قطعات بورد وارداتی هستند. این قسمت از کارخانه در حال حاضر برای ساخت و مونتاژ اسپیکر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سایر بخش‌های کارخانه ام اس آی نیز به محل تست‌های سخت‌افزاری دیوایس‌ها، انبار و واحدهای QC تعلق داشت.

پس از پایان بازدید خبرنگاران، مسئولان کارخانه و ام اس آی در جلسه پرسش و پاسخ حضور پیدا کردند. در این جلسه، مهدی نصیری مدیر داخلی مجموعه ام اس آی در پاسخ به سوال خبرنگار ما در مورد چرایی نامگذاری پروسه صورت گرفته در مجموعه کارخانه با عنوان “تولید” در حالی که عمده کار صورت پذیرفته در این مجموعه به مونتاژ قطعات تعلق دارد به یکسان بودن پروسه تولید در کارخانه‌های بزرگ اشاره کرد و این روند را روندی طبیعی در سرتاسر دنیا برشمرد جایی‌که به‌عنوان نمونه برای ساخت یک کارخانه فرش، نیازی به برپا ساختن یک دام‌داری بزرگ برای پرورش دام، استحصال پشم، ریسندگی، تولید نخ و در نهایت بافت فرش نیست. در کارخانه‌های بزرگ تولید لپ‌تاپ نیز تمامی قطعات از پیش توسط شرکت‌های مادر تولید شده‌اند و در این ارتباط تنها تولیدکنندگان معدودی در سرتاسر دنیا به تولید پردازنده، هارد دیسک، حافظه رم، مادربورد و… مشغولند.

از دید این مدیر ارشد مجموعه ام اس آی ، ذکر نشدن عنوان Made in Iran روی کالاهای خروجی از این کارخانه و اکتفا کردن به عنوان Iran branch در این کالاها، مشکلی نداشته و در راستای قرارداد با شرکت مادر قرار دارد. نصیری در پاسخ به این سوال که راه‌اندازی خط دوم تزریق پلاستیک و وارد شدن دستگاه SMT آیا تاثیر مستقیمی در افزایش مجدد تعرفه واردات خواهد داشت این احتمال را رد نکرد.

سوال دیگر خبرنگار ما از مهدی نصیری در مورد تنوع محدود محصولات تولید شده در کارخانه و چرایی لزوم تحمیل تعرفه واردات بالاتر به خریدارانی است که به کالایی به جز کالای تولید شده در مجموعه MSI نیاز دارند. مهدی نصیری تنوع تولیدات حاضر در کارخانه را برای تمامی کاربران کافی دانست و این تاثیر را بر خریداران نهایی رد کرد.

این شیوه همکاری MSI در بازار ایران به گفته نصیری به صورت انحصاری صورت می‌گیرد و نمونه دیگری از آن در کشور دیگری انجام نشده است.

نصیری در بخش دیگری از سخنان خود به مزایده‌های صورت گرفته ادارات دولتی برای تهیه قطعات اشاره کرد و اسناد آن نیز در اختیار خبرنگاران قرار گرفت. در این اسناد، درخواست‌های مناقصه‌ای دیده می‌شود که در آن قطعات با گارانتی‌های شرکتی مشخصی طلب شده است و بدین‌ترتیب شائبه سهم ویژه MSI از کاربران شرکتی و دولتی تکذیب می‌شود. نصیری سهم MSI از کاربران دولتی را تنها 5 درصد از فروش این شرکت عنوان کرد.