مدت بسیار کوتاهی از ارائه نسخه جدید اسمارت‌فون‌های سری Z سونی موسوم به XPERIA Z3 می‌گذرد این گوشی که نسبت به نسل قبلی تغییرات ملایمی را تجربه کرده است موضوع بررسی این نوبت عصر نوشتن است. در بررسی تخصصی این مدل و مقایسه آن با مدل پیشین این کلاس یعنی XPERIA Z2 با ما همراه شوید.
دیباجه
نوستالژی سونی‌اریکسون، برای دوست‌داران دایره سبز از گذشته‌های بسیار دور و زمان یک‌تازی نوکیا در بازار گوشی‌های هوشمندی که هنوز اسمارت‌فون نامیده نمی‌شدند آغاز شده بود؛ زمانی‌که رقابت مابین دو نسخه مختلف S60 و UIQ از سیمبین تنها در حضور قابلیت لمسی در یکی و غیبت آن در دیگری معنی می‌یافت. سونی‌اریکسون در آن روزها بدون احتساب رقیب بی‌آزاری چون پاکت‌پی‌سی‌های مایکروسافت تنها راه‌حل استفاده از صفحه‌نمایش‌های لمسی در گوشی‌های موبایل محسوب می‌شد و با اینکه کیفیت و حساسیت اجرا در پنل‌های آن زمان با بکارگیری فناوری لمسی مقاومتی به‌هیچ عنوان به ضعیف‌ترین پنل‌های موبایلی امروزی نیز نزدیک نمی‌شد اما حسی از دنیای مدرن را در سال‌های نخستین هزاره جدید به کاربران هدیه می‌کرد. با به‌تاریخ پیوستن سیمبین و سردرگمی نوکیا در دو راهی انتخاب سیستم‌عامل جدید، سونی‌اریکسون اما راه‌حل منطقی‌تری را برگزید و پس از یکی دو بار امتحان کردن ویندوز‌موبایل و پلتفرم سردرگم نوکیای لمسی، بلاخره در نخستین روزهای سال 2010 برای اولین بار به جرگه تولید‌کنندگان اندروید پیوست. رویای اندروید برای سونی‌اریکسون البته دوام چندانی نداشت و پس از نزدیک به یک و نیم سال در بیستمین مدل در اواخر تابستان 2011 متوقف شد. خبر جدایی اریکسون از این اتحاد آسیایی-اروپایی برای دوست‌داران این برند با وجود نابهنگام بودن، به‌لطف اعتبار سونی چندان ناگوار تلقی نشد و انتظار برای دیدن گوشی مستقل سونی تنها نزدیک به یک فصل به درازا انجامید. XPERIA S به‌عنوان نخستین گوشی مستقل سونی در این رده، نه‌تنها در طراحی، بلکه در امکانات و قابلیت‌های سخت‌افزاری نیز تفاوت‌های ساختاری مهمی با آخرین ساخته سونی‌اریکسون در این زمینه داشت. پس از XPERIA S تا یک سال بعد و زمان معرفی XPERIA Z ساخته‌های سونی در کلاس‌های مختلف قیمتی بیشتر با جنبه آزمون و خطا و بررسی بازار همراه بوده و پس از آن محصولات این برند در دسته‌بندی‌های مشخصی شامل کلاس E و M در رده ارزان‌قیمت و میانی، کلاس C و T در دسته میانی رو به بالا و خانواده Z در رده High-end حضور یافتند. سونی در اقدامی عجیب همزمان با معرفی نسل دوم خانواده Z موسوم به Z1 کاربران خود را با اعلام خبر آپدیت هر شش ماه یک بار این خانواده غافلگیر کرد و با ارائه Z2 شش ماه پس از Z1 و اینک Z3 شش ماه بعد از Z2 به وعده خود در این زمینه عمل کرد. Z3 البته در بسیاری از موارد تغییر چندانی در امکانات و قابلیت‌های Z2 ایجاد نکرده است اما برخی تغییرات ملایم در شکل ظاهری و امکانات نرم‌افزاری در کنار گزینه‌های جدید پردازشی، این آپدیت جدید را شایسته توجه کرده است. در ادامه با هم نگاه کاملی خواهیم داشت به آخرین عضو خانواده Z سونی که در بازار ایران به‌صورت رسمی تنها در ورژن دو سیم‌کارت ارائه می‌شود. با ما در این مسیر همراه شوید.
محتویات جعبه
در طراحی ظاهری جعبه ارائه شده همراه Z3 تغییراتی نسبت به گذشته دیده می‌شود اما محتویات جعبه بدون تغییر بوده و همچنان از یک هدست سیمی، شارژر و کابل USB استفاده شده است. شارژر دستگاه از نوع 5 ولت 1.5 آمپر است اما هدست آن به لحاظ طراحی چندان به یک نمونه High-end پیشرفته شباهت ندارد. کیفیت این هدست که نمونه آن حتی در گوشی‌های ارزان‌قیمت سونی نیز دیده می‌شود البته در سطح مناسبی قرار دارد و برای کاربران عادی نیازی به استفاده از نمونه گران‌قیمت دیگری وجود ندارد.
شکل ظاهری، ابعاد و اندازه
با در کنار هم قرار دادن Z3 و Z2 تغییرات ظاهری مشخصی را می‌توان مشاهده کرد نخستین تغییر و مهم‌ترین آن‌ها در کناره‌های دستگاه رخ داده است جایی‌که به‌جای طراحی باکسی و مستطیلی کناره‌ها، از یک فرم برآمده گرد استفاده شده که بی شباهت به فرم جدید iPhone 6 نیز نیست. حالت براق و شیشه‌ای بخش جلو و پشت دستگاه نسبت به گذشته تغییری نکرده و همچنان اثرات انگشت به سادگی روی آن باقی می‌ماند؛ از همین رو در صورت حساسیت روی جذب آلودگی و اثرات انگشت بهتر است از رنگ‌های دیگری به‌جای نسخه مشکی استفاده شود.
بزرگ‌ترین تغییر در اندازه‌های Z3 با ابعاد 7.3×72×146 میلیمتری نسبت به Z2 در ضخامت دستگاه رخ داده است جایی‌که با یک اختلاف 0.9 میلیمتری با دستگاه خوش‌دست‌تر و مدرن‌تری روبرو می‌شویم. کاهش یکی دو میلیمتری در اندازه‌های دستگاه، وزن نهایی Z3 را نسبت به Z2 با 11 گرم کاهش روبرو ساخته است هرچند که هنوز با 152 گرم وزن نسبت به برخی نمونه‌های مشابه همچون Moto X 2014 با وزن 144 گرمی با نمونه سنگین‌تری روبرو هستیم. استاندارد محافظتی در Z3 از IP58 به IP68 ارتقا یافته که در زمینه غوطه‌وری در آب 1 متری تا 30 دقیقه تفاوتی با Z2 ندارد اما تغییر عدد 5 به 6 مقاومت گوشی در برابر نفوذ گرد و خاک را یک درجه افزایش می‌دهد.
اجزای سخت‌افزاری
در سمت راست گوشی در بالاترین قسمت و در زیر یک پوشش پلاستیکی اسلات قرارگیری هر دو سیم‌کارت قرار دارد. تغییر ملایم در این بخش استفاده از سیم‌کارت کوچک‌تر Nano SIM به جای میکروسیم است.
در نسخه تک سیم‌کارت Z3 که در ایران توزیع نمی‌شود در کنار تک سیم‌کارت این قسمت، کارت حافظه Micro SD نیز قرار دارد که در مدل دو سیم‌کارتی به سمت چپ منتقل شده است. دیگر اجزای سمت راست تغییری نسبت به گذشته نداشته‌اند و شامل دکمه دایره شکل پاور، کلید تغییر صدا و بلاخره دکمه شاتر دوربین می‌شوند.فیدبک و ابعاد دکمه شاتر در سطح مناسبی قرار دارد و حالت دوگانه آن برای فوکوس اولیه به‌خوبی در زیر دست احساس می‌شود.
در سمت چپ در ورژن تک سیم‌کارت در زیر یک پوشش کوچک تنها به پورت Micro USB بر می‌خوریم اما در نسخه دو سیم‌کارت همانطور که اشاره شد در این قسمت علاوه بر پورت USB از اسلات حافظه نیز استفاده شده است.
در زیر این بخش از دو کنتاکت فلزی در یک محفظه جداگانه استفاده شده که پیش از این نیز در دیگر اجزای سری Z مشاهده شده بود. این اتصالات فلزی عمدتا برای قرارگیری گوشی درون داک طراحی شده‌اند اما از آن‌ها در کاربردهای دیگر نیز می‌توان استفاده کرد.
شرایط در بالای گوشی تغییری نسبت به Z2 نداشته و جک هدست مقاوم در برابر نفوذ آب همراه با میکروفون دوم در این قسمت قرار دارند. در پایین اما برخلاف Z2 از میکروفون تماس خبری نیست و این قسمت کاملا خالی و دست‌نخورده باقی مانده است.
پشت گوشی نیز تغییر خاصی را نسبت به گذشته در بر ندارد و دوربین اصلی همراه با فلش و نشان NFC مهم‌ترین اجزای این قسمت را تشکیل می‌دهند.
پنل صفحه‌نمایش
صفحه‌نمایش گوشی‌های سونی تا پیش از حضور فناوری IPS با مشکل زاویه دید روبرو بودند امری‌‌که در خانواده Z نیز تا مدل Z1 ادامه یافتند اما پس از آن با بکارگیری IPS این مسئله به‌طور کامل به فراموشی سپرده شد. صفحه‌نمایش Z2 با ابعاد 5.2 اینچی و رزولوشن 1920×1080 پیکسلی تفاوتی با Z2 نشان نمی‌دهد اما با در کنار هم قرار دادن این دو صفحه‌نمایش اختلاف‌های اندکی مشاهده می‌شود از جمله این اختلاف‌ها باید به تولید نور بیشتر در Z3 اشاره کرد که با وجود بازتاب نور، شرایط بهتری را نسبت به Z2 برای استفاده از گوشی در نور روز فراهم می‌کند. صفحه‌نمایش Z3 در مجموع یکی از بهترین نمونه‌های فعلی موبایل در کلاس فول اچ‌دی به حساب می‌آید.
اسپیکرهای اصلی
ترکیب دو اسپیکر استریو در بالا و پایین صفحه‌نمایش اولین بار توسط HTC در ساخت One M7 مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن برندهای متعددی همچون ایسوس، سامسونگ، ال‌جی و اینک سونی نیز از این روش مبتکرانه بهره بردند. این شیوه چینش خروجی‌های صدا امکان به‌گوش رسیدن صدای استریو بدون پوشیده شدن در هنگام در دست گرفتن یا قرارگیری گوشی روی میز را فراهم می‌آورد. این ساختار در Z3 نیز مورد استفاده قرار گرفته است و حفره‌های کوچک در بالا و پایین صفحه‌نمایش علاوه بر پنهان ساختن میکروفون و اسپیکر تماس، به خروجی‌های اصلی صدای دستگاه تعلق دارند. صدای خارج شده از این دو اسپیکر البته متقارن نبوده و خروجی بالایی صدای بلند‌تری را ایجاد می‌کند.
دوربین
در ساختار Z3 از دوربین‌های کاملا مشابه‌ای نسبت به Z2 استفاده شده است. دوربین بالای صفحه‌نمایش این مدل 2.2 مگاپیکسلی با امکان برداشت ویدئوی 1080p با 30 فریم در ثانیه است و در بخش پشتی نیز ظاهرا همان دوربین 20.7 مگاپیکسلی مدل Z2 با برداشت ویدئوی 2160p یا 4K حضور دارد.
در بخش منویی این دوربین از همان ترکیب همیشگی سونی استفاده شده و گزینه خاصی به آن افزوده نشده است. گزینه تغییر حالت در کناره سمت راست پایین صفحه‌نمایش جذاب‌ترین گزینه رابط کاربری دوربین در سونی است که علاوه بر موارد استانداردی نظیر blur کردن پس‌زمینه، افکت‌های واقعیت مجازی و برداشت پانوراما، می‌توان گزینه‌های (البته نچندان کاربردی) دیگری را از فروشگاه Sony Select یا Google Play به آن افزود. Multicamera یک گزینه کاملا جدید در این بخش است که با کمک آن و اتصال دیگری گوشی‌ها یا دوربین‌های سونی مجهز به NFC می‌توان با چند دوربین (حداکثر سه دوربین) به فیلم‌برداری یک منظره پرداخت.
از لحاظ جزئیات و شفافیت رنگ، عکس‌های گرفته شه توسط Z3 در سطح بالاتری از Z2 قرار می‌گیرند اما در صورت مقایسه آن با برترین‌های این دسته هنوز نمی‌توان از برتری سونی در این کلاس سخن گفت. کنتراست نچندان بالا یکی دیگر از نقاط منفی تصاویر این دوربین به حساب می‌آید.
در بخش فیلم‌برداری با هر دو وضوح 4K و 1080p با شرایط بهتری روبرو می‌شویم و با وجود آنکه هنوز مشکل کنتراست تا حدودی پابرجاست اما رنگ‌های زنده‌تر و جزئیات مناسبی در تصویر دیده می‌شود.
باتری
با کاهش ضخامت کلی گوشی ظرفیت باتری نیز از 3200 به 3100 میلی‌آمپر ساعت کاهش یافته است و در نتیجه روی کاغذ انتظار دوام کمتری از این باتری می‌رود این باتری اما در عمل دوام بالایی را ارائه می‌کند و حتی در مقایسه با Z2 نیز شرایط بهتری دارد. زمان‌های رسمی اعلام شده از سوی سونی برای این باتری شامل 16 ساعت زمان مکالمه، 920 ساعت در حالت آماده به کار، 130 ساعت پخش موسیقی و 10 ساعت پخش ویدئو است. در زمان استفاده از گوشی به راحتی توانستیم به روز سوم نیز با یک استفاده ملایم و متوسط وارد شویم اما در صورت شدت استفاده در اواسط روز دوم نیاز به شارژ مجدد پیدا خواهید کرد.
رابط منویی
در صورت مقایسه رابط کاربری گوشی‌های سونی با نمونه‌هایی چون سامسونگ، ال‌جی و حتی هواوی، طراحی ساده‌تر و نزدیک‌تری نسبت به اندروید اصلی مشاهده می‌شود و از همین رو بسیاری از صاحب‌نظران این عرصه، از بخش نرم‌افزاری و منویی گوشی‌های سونی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف این مجموعه یاد می‌کنند.
سونی اما در طی یکی دو سال گذشته به آرامی در حال ایجاد تغییرات ملایمی در این مجموعه است و با ارائه هر مدل جدید برخی تغییرات مطلوب در آن دیده می‌شود. این شرایط در Z3 نیز مشهود است و با اینکه تقریبا همه چیز به ساختار Z2، Z1 و حتی XPERIA Z شباهت دارد اما تغییرات امیدوارکننده‌ای نیز در آن به چشم می‌خورد. مهم‌ترین تغییر ایجاد شده حضور منشی تلفنی یا Answering Machine است که تا بحال در گوشی اندرویدی دیگری به‌صورت پیش‌فرض به‌‌کار گرفته نشده بود. امکان برداشت ویدئویی از محتوای صفحه‌نمایش (Record Screen) دیگر ویژگی جالب این مدل است که با ضبط همزمان صدا و تصویر کاربران (از طریق دوربین دوم) امکان ساخت ویدئوهای آموزشی از نرم‌افزارهای موبایلی را به سادگی فراهم می‌آورد. سیستم‌عامل گوشی نسخه 4.4 اندروید کیت‌کت است اما طبق زمان‌بندی سونی و همانند دیگر اعضای سری Z به زودی و شاید زودتر از بقیه به نسخه پنجم اندروید یعنی Lollipop آپگرید شود.
پردازنده
استفاده نکردن از پردازنده‌های 64 بیتی خانواده Snapdragon 805، تنها آپدیت ممکن پیش روی Z3 نسبت به Z2 را به ارتقا فرکانس پردازنده‌های Krait 400 از 2.3 به 2.5 گیگاهرتز محدود کرده است. در ساختار چیپ‌ست Qualcomm MSM8974AC از چهار پردازنده 2.5 گیگاهرتزی خانواده Snapdragon 801 استفاده شده که با 3 گیگابایت رم و گرافیک Adreno 330 تغییر چندان بزرگی را نسبت به Z2 تجربه نکرده‌اند. حافظه داخلی دستگاه اینک در کنار نسخه 16 گیگ، یک ورژن 32 گیگابایت نیز می‌بیند که با توجه به محدودیت‌های نصب برنامه روی حافظه خارجی و اشغال شدن بخش بزرگی از این فضا توسط سیستم‌عامل، آپدیت مطلوبی برای Z3 به حساب می‌آید. امتیاز Z3 در تست AnTuTu نسخه پنجم حوالی 39 هزار واحد اندازه‌‌گیری شد که حضور این مدل در جمع بزرگان را تضمین می‌کند.
بخش‌های ارتباطی
Z3 برای ارتباطات تحت شبکه از هر سه گزینه GSM، 3G و LTE بهره می‌برد که حداکثر سرعت آن در اتصال نسل 3 به 42Mbps در دانلود و 5.76Mbps در آپلود می‌رسد. این سرعت در LTE حداکثر به 150Mbps محدود شده است. وای فای dual-band نسخه ac، بلوتوث نسخه چهارم و NFC و اتصالات OTG و MHL برای پورت Micro USB دیگر گزینه‌های اتصال Z3 را تشکیل می‌دهند. ورزن MHL در Z3 نسخه سوم است که از طریق آن می‌توان محتوای 4K را به نمایشگرهای خارجی منتقل کرد این گزینه اما به‌صورت مشخص در Galaxy S5 سامسونگ رخ نداده و با وجود پشتیبانی دوربین از وضوح 4K به‌علت استفاده از MHL ورژن پایین‌تر نمی‌توان از پورت USB به خروجی تلویزیون با وضوح 4K دست یافت.
نتیجه نهایی
Sony XPERIA Z3 با اینکه هنوز از لحاظ قیمتی با اختلافی نزدیک به 700 هزار تومان نسبت به Z2 و اختلاف‌های سخت‌افزاری اندک، در زمینه اقتصادی با توجیه چندانی همراه نیست اما مقایسه آن با دیگر بزرگان این رده و در نظر گرفتن برگ‌های برندهای نظیر طراحی مدرن، صفحه‌نمایش با کیفیت، دوربین راضی‌کننده، باتری قوی و حافظه رم 3 گیگابایتی حرف‌های فراوانی برای گفتن دارد. نقط ضعف اصلی این مدل را می‌توان در مواردی چون صدای نچندان بالای اسپیکرهای اصلی، دسترسی نداشتن به باتری و کیفیت متوسط عکس خلاصه کرد.
توجه: این مقاله به صورت اختصاصی برای Writeage.com نوشته شده درج تمام یا قسمتی از این مطلب، تنها با ذکر نام سایت و آدرس دقیق این صفحه مجاز است.
