به همراه داشتن کامپیوتر خانگی در همه جا و همه وقت یکی از آرزوهای همیشگی کاربران از زمان همه‌گیر شدن این پدیده جهان شمول بوده است. با ارائه لپ‌تاپ‌ها گام‌های استواری رو به جلو در این زمینه برداشته شد اما لپ‌تاپ‌های معمول نیز با ارائه رابطه معکوس مابین وزن دستگاه و مشخصات پردازشی آن نتوانستند پاسخ کاملی به این نیاز کاربران بدهند. حال تصور کنید کامپیوتری در اختیار دارید که با رها شدن از قید و بند مانیتور، صفحه‌کلید و موس به راحتی در جیب شما قرار می‌گیرد و با اتصال به هر مانیتور دارای پورت HDMI امکانات یک کامپیوتر کامل را به شما ارائه می‌دهد. Lenovo Ideacentre Stick 300-01IBY نام این کامپیوتر جدید است که به تازگی به بازارهای داخلی نیز ارائه شده است. با ما در بررسی این کامپیوتر کوچک و خوش‌قیمت همراه شوید.
نامیدن یک دیوایس با عنوان کامپیوتر ناخودآگاه تصور ابزاری حرفه‌ای با جعبه‌ای بزرگ، نمایشگری خارجی و مجموعه‌ای از لوازم جانبی متصل به آن از جمله موس و کیبورد را به ذهن متبادر می‌سازد. این تصور با اینکه از سال‌های دور با معرفی لپ‌تاپ‌های جدید با توان پردازشی و گرافیکی بالا به میزان زیادی با تغییر روبرو شد اما هنوز بسیاری از تعریف‌های سنتی کامپیوتر حتی در قالب لپ‌تاپ‌های باریک و ظریف نیز به چشم می‌خورد. موج جدید کوچک‌سازی کامپیوترها با تغییری ساختاری در این رده همراه شده است. در دسترس بودن ابزارهایی همچون مانیتورهای تصویری و ابزارهای ورود اطلاعات (موس، کیبورد، حافظه‌های جانبی و…) از یک سو و پیشرفت روزافزون معماری پردازنده‌ها و حافظه‌های اجرایی از سوی دیگر به تولید دسته تازه‌ای از کامپیوترهای بسیار کوچک منجر شده که با وجود آنکه اغلب از لحاظ توان پردازشی در سطح کامپیوترهای پیشرفته و حرفه‌ای قرار ندارند اما از آنها می‌توان در طیف وسیعی از کاربری‌های معمول به راحتی بهره گرفت. این کامپیوترها که از لحاظ سایز و شکل ظاهری می‌توان آنها را با یک حافظه USB نسبتا بزرگ مقایسه کرد از طریق یک پورت HDMI فول‌سایز به هر مانیتور دلخواهی متصل شده و برای اتصال موس و کیبورد و دیگر گزینه‌های ارتباطی مشابه نیز از پورت USB یا اتصال بلوتوث بهره می‌برند.
اینتل به عنوان ارائه دهنده ایده Stick PC نخستین بار نزدیک به یک سال پیش نسل اول این کلاس را با نام عمومی Compute Stick و با پردازنده Intel Atom Z3735F وارد بازار کرد. جدیدترین محصول اینتل در این رده از پردازنده Intel Atom X5-Z8300 و پورت USB 3.0 بهره می‌برد که از جمله پیشرفته‌ترین کامپیوترهای این کلاس به حساب می‌آید.
به جز اینتل شرکت‌های دیگری نیز با استفاده از این ایده، اقدام به تولید کامپیوترهای مشابهی کرده‌اند و برخی همچون Asus Chromebit نیز از آن برای افزایش محبوبیت پلتفرم Chrome OS بهره گرفتند. در بین استیک‌پی‌سی‌های دارای سیستم‌عامل ویندوز یکی از کارآمدترین و خوش‌قیمت‌ترین نمونه‌های بازار به Lenovo Stick 300 تعلق دارد. این محصول که در زمینه پردازشی و حافظه شباهت فراوانی به اولین Compute Stick اینتل دارد به تازگی به بازارهای داخلی عرضه شده و مقاله پیش رو نگاهی دارد به قابلیت‌ها و امکانات این کامپیوتر کوچک.
طراحی ظاهری
لنوو استیک 300 با نام کامل Ideacentre Stick 300-01IBY همانند اغلب دیگر کامپیوترهای مشابه این کلاس به فرم مکعب مستطیل همانند یک حافظه USB کاملا بزرگ طراحی شده است. ابعاد دستگاه 15×38×100 میلیمتر بوده و تنها نزدیک به 65 گرم وزن دارد. در طراحی این مدل به نکته خاص و ویژه‌ای نمی‌توان اشاره کرد اما دو گوشه گرد در بالا و پایین و دریچه‌های خروج هوا جلوه نسبتا زیبایی را به این مجموعه بخشیده‌اند.
اعضای پیرامونی
در بخش رویی این مدل به جز نام لنوو و دریچه‌های هوا یک چراغ LED کوچک در نظر گرفته شده که در هنگام کارکرد روشن می‌شود. یک نکته جالب در مورد Stick 300 حضور یک فن واقعی برای به جریان انداختن هوا در قسمت رویی این مدل است که همزمان می‌توان آن را به سبب گردش هوای بهتر به عنوان یک نکته مثبت و به علت ایجاد صدا و نویز به خصوص در محیط‌های آرام، به عنوان یک نکته منفی تلقی کرد. نویز ایجاد شده توسط این فن البته در فضای معمول اتاق و دفتر کار کاملا قابل چشم‌پوشی و ناچیز است.
در کناره سمت چپ به درگاه microSD این مدل بر می‌خوریم که بدون پوشش محافظ در این قسمت قرار گرفته است.
در سمت راست در بالاترین قسمت دکمه پاور جای دارد و در پایین آن به محل اتصال کابل برق و تک پورت USB دستگاه بر می‌خوریم.
Stick 300 برخلاف تصوری که از دریچه‌های متعدد جای گرفته در کناره‌ها و بخش رویی دستگاه در ذهن شکل می‌گیرد فاقد اسپیکر و صدای خروجی است و در صورتی که مانیتور متصل به آن فاقد اسپیکر باشد صدایی از این مجموعه به گوش نمی‌رسد.
راه‌های اتصال
تک پورت USB 2.0 جای گرفته در کناره سمت راست دستگاه مهم‌ترین گزینه اتصالی Lenovo Stick 300 به حساب می‌آید. از این پورت با توجه به محدودیت گزینه‌های ارتباطی عمدتا برای قرارگیری دانگل بلوتوث موس و کیبورد استفاده می‌شود و در صورتی که نیاز به اتصال دیوایس‌های USB پسیو دیگری به این مجموعه احساس شود می‌توان از دانگل‌های USB بهره برد. بلوتوث دستگاه نسخه 4.0 بوده و وای‌فای 802.11n نیز در آن دیده می‌شود. محدود بودن USB به یک عدد و استفاده نکردن از ورژن‌های جدیدتر وای‌فای و بلوتوث مهم‌ترین انتقادها در این قسمت را تشکیل می‌دهند.
سیستم‌عامل
لنوو Ideacentre Stick 300 در اختیار ما از نسخه 32 بیتی سیستم‌عامل ویندوز 8.1 بهره می‌برد اما به راحتی می‌توان آن را به نسخه 10 ویندوز (Windows 10 Home) ارتقا داد. نسخه‌های اخیر این مدل به صورت پیش‌فرض با ویندوز 10 ارائه می‌شوند. مراحل بوت دستگاه در زمانی نسبتا کوتاه طی شده و دسک‌تاپ ویندوز پیش روی کاربران قرار می‌گیرد. در سیستم‌عامل از برنامه‌های اضافی سازندگان که اغلب بدون استفاده باقی می‌مانند تقریبا خبری نیست و نصب برنامه‌های دلخواه به کاربران واگذار شده است. نصب برنامه در این مجموعه طبق انتظار عمدتا از طریق رابط USB صورت می‌گیرد هرچند با اشتراک‌گذاری محتوا از طریق شبکه و نصب از طریق اینترنت نیز طبیعتا می‌توان نرم‌افزارهای دلخواه را روی Stick 300 نصب کرد.
پردازنده- حافظه
پروسسور مورد استفاده در این مدل همانطور که در ابتدا نیز اشاره شده از نوع Intel Atom Z3735F حاوی 4 هسته 1.33 گیگاهرتزی 64 بیتی و ساختار 22 نانومتری است و گرافیک این مجموعه نیز توسط Intel HD Graphics با فرکانس پایه 311 مگاهرتز تامین می‌شود. حافظه رم DDR3 دستگاه 2 گیگابایت است و 32 گیگابایت حافظه داخلی از نوع معمول eMMC دارد. ویندوز نزدیک به 10 گیگابایت از این فضا را به خود اختصاص داده و نزدیک به 21 گیگابایت از حافظه داخلی در دسترس کاربران قرار دارد. اسلات microSD این مدل امکان افزایش حافظه تا سقف 128 گیگابایت را فراهم می‌کند.
کارکرد در دنیای واقعی
با نگاهی به امکانات و قابلیت‌های Stick 300 استفاده از آن در دو کاربری مختلف، از سایرین برجسته‌تر به نظر می‌رسد؛ کاربری‌های سبک کامپیوتری همچون مجموعه آفیس و مرور صفحات وب بی‌شک اصلی‌ترین استفاده دستگاه به حساب می‌آید و در پله دوم بهره‌گیری از آن در جهت هوشمندسازی تلویزیون‌ها و پنل‌های تصویری دیگر استفاده مهم استیک 300 را تشکیل می‌دهد.
در کاربری نخست مشکلی از لحاظ نصب و اجرای مجموعه آفیس مشاهده نشد و در حین اجرای برنامه‌های مختلف این مجموعه نیز با تاخیر خاصی روبرو نشدیم. در بخش مرور وب نیز سایت‌های مختلف با سرعت مناسبی بسته به سرعت شبکه بارگذاری شده و در پخش و اندکودینگ ویدئوهای تحت شبکه همچون YouTube نیز با مشکلی روبرو نشدیم. محدودیت در حافظه داخلی یکی از معدود موارد منفی در حین استفاده از این مدل به عنوان یک کامپیوتر است که البته این مورد نیز با توجه به نوع کاربری دستگاه چندان با اهمیت به نظر نمی‌رسد. در نبود پورت‌های جداگانه Audio، صدای خروجی از مجموعه استیک 300 تنها از طریق پورت HDMI تامین شده و در صورت اتصال این دانگل به مانیتوری فاقد اسپیکر، همانطور که پیش از این نیز اشاره شد صدایی از آن به گوش نمی‌رسد. راه حل این مشکل در استفاده از اسپیکر یا هدست‌های بلوتوث نهفته است.
در دیگر کاربری مهم Stick 300 مبحث هوشمندسازی تلویزیون مطرح می‌شود در این حالت با اتصال این دانگل به هر تلویزیون دارای پورت HDMI می‌توان مدرن‌ترین نسخه سیستم‌عامل دسک‌تاپی مایکروسافت را مستقیما روی صفحه‌نمایش تلویزیون مشاهده کرد و از آن در کاربری‌های مختلفی همچون پخش سرویس‌های ویدئویی آنلاین، اجرای برخی بازی‌های سبک و نسبتا ساده، اجرا و نمایش بلافاصله پرزنتیشن‌ها و چندین و چند کاربری مهم دیگر استفاده کرد. در این نوع کاربری با توجه به محدودیت فضای اغلب تلویزیون‌ها در پورت‌های HDMI، یک کابل افزایش طول HDMI در جعبه دستگاه در دسترس قرار دارد. دیگر نکته مهم در این میان نیاز به اتصال دائم کابل برق به این دانگل است که با توجه به طول اندک کابل برق ارائه شده در جعبه دستگاه این موضوع می‌تواند اندکی مشکل‌ساز شود.
نتیجه
Lenovo Ideacentre Stick 300-01IBY محصولی پیشرو در کلاسی نوظهور و جدید است که می‌توان آن را در برخی موارد با لپ‌تاپ‌های رده پایین بازار مقایسه کرد. ابعاد و سایز بسیار کوچک، قدرت نسبتا مناسب پردازشی، سیستم‌عامل با قابلیت ارتقا و امکان افزایش حافظه داخلی از طریق اسلات microSD برخی از مهم‌ترین گزینه‌های مثبت این مدل را تشکیل می‌دهند. از دیگر سو استیک 300 نیز همانند تمامی دیگر تولیدات نوظهور خالی از اشکال و محدودیت نیست؛ ارائه تنها یک پورت USB 2.0 اصلی‌ترین محدودیت پیش روی این مدل است که با اتصال هاب‌های USB و در برخی موارد استفاده از بلوتوث می‌توان تا حدودی از کم‌رنگ شدن این مشکل سخن گفت. 2 گیگابایت حافظه رم و 32 بیتی بودن سیستم‌عامل از دیگر موارد قابل اشاره در این قسمت است. در یک نگاه کلی و در مجموع Stick 300 راه‌حلی مناسب برای در اختیار داشتن یک کامپیوتر پرتابل برای رفع نیازهای ضروری همچون استفاده از مجموعه آفیس و مرور وب محسوب می‌شود و استفاده از آن در جهت متحول کردن تلویزیون‌های سنتی و نسل اول LCDهای خانگی جذابیت بسیار بالایی را برای آن به همراه می‌آورد.
Lenovo Ideacentre Stick 300-01IBY با گارانتی یک ساله شرکت آوات در بازارهای داخلی حضور دارد.
