از یکی دو سال پیش به این سو بازار موبایل نشانه‌های مشخصی را از کند شدن مشهود روند تولید و عرضه اسمارت‌فون به نمایش گذاشته است و نه‌تنها برندهای گمنام بلکه حالا بزرگان این بازار از سامسونگ و اپل گرفته تا گوگل و بسیاری دیگر از برندها شرایط دشواری را برای راضی کردن کاربران به خرید یک گوشی پیشرفته پیش رو دارند. برای این ماجرا دلایل متعددی ذکر می‌شود که از آن جمله باید به بالا رفتن قیمت‌ها، تمایل کاربران به نگه‌داشتن گوشی‌های قبلی و امکانات بالای اسمارت‌فون‌های ارزان‌قیمت اشاره کرد. اپل برای جنگیدن با این شرایط دشوار به جای تمرکز روی گوشی‌های هوشمند به سراغ راه‌حل‌های نرم‌افزاری و سرویس‌هایی مثل Apple TV Plus رفته جایی‌که در گزارش مالی اپل از Q1 2019 در حالی‌که آیفون با کاهش مشهود عرضه و درآمدزایی روبروست اما بخش سرویس‌های این شرکت به رکورد درآمدزایی 11.45 میلیارد دلاری دست پیدا کرده است. راه‌حل سامسونگ و دیگر برندهای اندرویدی برای حل مشکل افول بازار موبایل، گرایش به فناوری‌های جدید مثل گوشی‌های 5G و اسمارت‌فون‌های تاشوست که البته هر دو ناتمام و ریسکی به نظر می‌رسند و تا مقبولیت و حضور گسترده آن‌ها در بازار زمان نسبتا درازی باقی‌ست.
آخرین گزارش مالی اپل که چند روز پیش منتشر شد مجموعه‌ای از خبرهای خوب و بدی بود که نگاهی به آن‌ها می‌تواند پاسخ‌گوی بسیاری از تردیدها و حدس و گمان‌های این بازار باشد. خبر بد در این میان به کاهش 17 درصدی فروش آیفون تعلق دارد و خبر خوب اینکه، تحلیلگران وال‌استریت هیچ گزینه دیگری جز بالا رفتن دوباره فروش در رابطه با این کالا پیش‌بینی نکرده‌اند. البته در این میان خبرهای بدتری نیز از بازار موبایل به گوش می‌رسد جایی‌که طبق گزارش IDC از بازار گوشی‌های هوشمند در سه‌ماهه اول سال 2019 کل اسمارت‌فون‌های عرضه شده به بازار در این بازه زمانی با 6.6 درصد کاهش سالیانه روبرو شده و بدتر اینکه، این ششمین فصل افول پیاپی برای این مارکت به حساب می‌آید. در همین ارتباط ساندار پیچای مدیرعامل گوگل در گزارش مالی آلفابت از سه‌ماهه اول سال 2019 که هفته گذشته منتشر شد از این موضوع سخن به میان آورده است که در حال حاضر فروش یک گوشی پیشرفته و گران‌قیمت به کاربران از هر زمان دیگری مشکل‌تر شده است. وی در ادامه پیش‌بینی کرد که رقابت در بازار اسمارت‌فون در کشورهای پیشرفته، فشار بیشتری را بر این برند در نیمه دوم سال جاری میلادی وارد خواهد کرد.
از سال 2017 به این سود نشانه‌هایی مبنی بر تمایل بیشتر کاربران به حفظ گوشی موبایل فعلی خود بروز کرد و این شکاف در سال 2018 کاملا گسترده‌تر شده چرا که گوشی‌های تولیدی یکی دو سال گذشته تقریبا همه امکانات لازم برای دسترسی به اپلیکیشن‌ها و بازی‌های مختلف، حتی نمونه‌های سنگین گرافیکی را داشته و بدین‌ترتیب اصولا نیازی به ارتقاء به یک اسمارت‌فون گران‌قیمت احساس نمی‌شود. دیگر مشکل در این میان اشباع شدن بازار از گوشی‌های هوشمند است جایی‌که برای نمونه در حال حاضر نزدیک به 80 درصد از آمریکایی‌ها، دارای گوشی هوشمند هستند و دوران طلایی فروش اسمارت‌فون به کاربرانی که تا به امروز این وسیله را تجربه نکرده بودند حالا کاملا پشت سر گذاشته شده است.
استراتژی اپل برای مقابل با بحران ایجاد شده در بازار موبایل همانطور که اشاره شد تمرکز روی سرویس‌های نرم‌افزاری از جمله Apple Pay، اپل TV پلاس و سرویس بازی جدید Apple Arcade است که این کمپانی را قادر خواهد کرد که از آیفون‌های فعلی کاربران بدون نیاز به آپگرید به مدل‌های جدیدتر، درآمد سرشاری را کسب کند. اپل در این زمینه سرمایه‌گذاری میلیون‌دلاری گسترده‌ای را صورت داده و می‌توان انتظار داشت که ثمرات این سرمایه‌گذاری گسترده در آینده میان‌مدت خود را در گزارش‌های آماری آینده اپل از بازار موبایل نشان دهد. حتی در حال حاضر نیز افزایش 16 درصدی درآمد بخش سرویس‌های اپل در گزارش مالی سه‌ماهه اول سال 2019 این کمپانی به این واقعیت اشاره دارد.
ماجرا برای اندرویدی‌های بازار موبایل متفاوت است و این شرکت‌ها به جای تمرکز بر سرویس و نرم‌افزار، قمار بزرگی را روی امکانات جدید سخت‌افزاری کرده‌اند. تکیه بر سرویس جدید 5G و گوشی‌های تاشو، مهم‌ترین جنبه‌های این قمار بزرگ را تشکیل می‌دهند جایی‌که سامسونگ با S10 5G، هواوی با میت X، شیائومی با Mi Mix 3 5G و احتمالا وان‌پلاس با وان‌پلاس 7 همگی در پی ارائه حداقل یک گوشی نسل پنجمی در سال جاری هستند.
در بخش گوشی‌های تاشو اما ماجرا پیچیده‌تر است و ارائه نشدن میت X هواوی تا به امروز به بازار و رسوایی صفحه‌نمایش‌های شکسته Galaxy Fold سامسونگ هنوز به این واقعیت اشاره دارند که شاید تا عرضه عمده این محصولات فاصله مشخصی داشته باشیم.
دیگر مانع در این میان بی‌شک به قیمت گوشی‌های هوشمند تعلق دارد که تا همین چند سال پیش با شرایط بسیار متفاوتی همراه بود؛ برای نمونه آیفون 7 در سال 2016 با قیمت پایه 649 دلار عرضه شد و چند ماه بعد از آن گلکسی S8 سامسونگ با قیمت 750 دلار در دسترس قرار گرفت در حال حاضر اما گلکسی S10 با قیمت پایه 900 دلاری عرضه شده و قیمت پایه آیفون XS نیز 999 دلار است. این قیمت‌ها، در نسخه‌های پیشرفته‌تر حتی بیشتر شده تا جایی‌که گلکسی S10 5G با قیمت 1,300 دلاری عرضه شده و گلکسی فولد نیز در زمان ارائه به بازار، 1,980 دلار قیمت خواهد داشت! البته نگفته پیداست که قیمت دیوایس‌های نوین مثل هر فناوری دیگری در ادامه کاهش پیدا می‌کند اما ظاهرا نباید منتظر کاهش شدیدی در این رده باشیم از این گذشته گوشی‌های 5G و تاشو در عمل همان برنامه‌ها و بازی‌هایی را اجرا می‌کنند که یک گوشی عادی نیز قادر به دسترسی به آنهاست و برای نمونه برندهایی مثل وان‌پلاس با دسترسی به بازارهای بزرگ مثل بازار آمریکا، قیمت بسیار کمتری را نسبت به بزرگان بازار موبایل ارائه می‌دهد.
بدین‌ترتیب نگفته پیداست که با شرایط بحرانی بزرگی در بازار موبایل روبرو هستیم که احتمالا به زودی تغییری در آن ایجاد نمی‌شود. برخی از صاحب‌نظران این شرایط را زمینه‌ساز تغییری اساسی در دیوایس‌های دیجیتالی دانسته و از تولد یک ابزار هیجان‌انگیز جدید سخن می‌گویند که بازار را همچون روزهای نخستین گوشی‌های هوشمند به تحرک وا خواهد داشت. این صاحب‌نظران این ابزار جدید را به احتمال فراوان، گجتی مرتبط با AR یا واقعیت افزوده می‌دانند و سرمایه گذاری گسترده شرکت‌هایی مثل اپل، فیس‌بوک، مایکروسافت، سامسونگ و گوگل در این زمینه را دلیلی برای تصدیق این گذاره می‌دانند. این فرضیه اما حتی در صورت صحت با توجه به قیمت، ظاهر و کارکرد گجت‌های AR امروزی، ظاهرا تا به واقعیت پیوستن و همه‌گیر شدن فاصله چندان نزدیکی ندارد و تا آن زمان احتمالا بازار موبایل شرایط بغرنج‌تری را تجربه خواهد کرد.
