مووبل تایپ: از الف تا ی (قسمت اول)

مووبل تایپ، یک سیستم مدیریت محتواست(CMS). این به معنای آن است که شما برنامه ای دارید که با آن می توانید مطالب سایتتان را مدیریت کنید. این یعنی می توانید مطالبتان را به آسانی دسته بندی کنید، اصلاح کنید، و یا حذف کنید. شاید بگویید همه این کارها را بدون استفاده از هیچ برنامه مدیریت محتوایی هم می توان انجام داد… بله. درست است که مثلا با مایکروسافت فرانت پیج(Front Page)  یا Dream Weaver می توان در هر لحظه صفحه جدیدی شامل مطلب جدید ساخت و منتشر کرد و بعد از انتشار هم به ویرایش آن پرداخت ولی مساله اینجاست: به چه آسانی و با صرف چقدر وقت؟
سایتی را در نظر بگیرید که بیش از یکسال از شروع بکارش گذشته (مثل همین سایتwriteage.com) . اکنون تعداد زیادی مطلب منتشر شده و شما با تعداد زیادی صفحه جدا جدا مواجهید… حالا فرض کنید می خواهید یک مطلب را ویرایش کنید و یا حتی از آن هم بدتر می خواهید چیز بسیار کوچکی را در قالب سایتتان تغییر دهید(که قاعدتا باید در تمام صفحات تغییر کند). فکر می کنید چقدر زمان می برد؟ اگر از من بپرسید (که در سالهای اولیه ورود Web به ایران بارها اینکار را در ساخت سایتهای ابتدایی ام انجام دادم) خواهم گفت زمان زیادی می گیرد و در بعضی موارد حتی غیر ممکن است!
خب حالا یک سیستم مدیریت محتوا چطور به ما کمک می کند؟ وظیفه اصلی هر سیستم مدیریت محتوایی این است که شما را از دستکاری مکرر قالب و ظاهر سایت بی نیاز می کند. این یعنی، شما یکبار قالب سایت خودتان را طراحی می کنید و به خورد سیستم مدیریت محتوا می دهید. بعد از آن با خیال راحت فقط مطالب خود را در داخل محیط برنامه می نویسید و برنامه خودش آن مطالب را در جاهای مناسب سایتتان منتشر می کند. برنامه مدیریت محتوا برای این کار از بانک اطلاعاتی (Database) استفاده  می کند. مهمترین مزیت استفاده از یک بانک اطلاعاتی امکان آرشیوکردن و جستجوی مطالب منتشر شده است.
خب پس تا اینجا گفتیم یک برنامه مدیریت محتوا (مثل مووبل تایپ) با استفاده از بانک اطلاعاتی، برای شما امکان انتشار ، آرشیو و جستجوی مطالب را به صورتی آسان فراهم می سازد. این دقیقا همان قابلیتی است که سایتهای ارائه دهنده وبلاگ رایگان در اختیار شما می گذارند. اما زمانی که شما یک سیستم مدیریت محتوای شخصی برای خود و روی سایت خودتان داشته باشید می توانید آن را به طور دلخواه و متناسب با نیاز خودتان پیکر بندی کنید. اینجاست که نیاز به راهنمایی اولیه برای استفاده از یک سیستم مدیریت محتوا خواهید داشت.

سوالی که خیلی ها می پرسند این است: از بین صدها سیستم مدیریت محتوای موجود در اینترنت ، کدام یک از دیگری بهتر است؟ بهتر است پیش از پاسخ به این پرسش، اول ببینیم تفاوت این سیستم های مدیریت محتوا در چیست؟ مهمترین این تفاوتها به شرح زیرند:
زبان برنامه نویسی (PHP, ASP, JSP, Perl,…)، بانک اطلاعاتی که استفاده می کنند (MySQL, PostgreSQL, SQLite, MsSQL,…)، امنیت برنامه، آسانی یادگیری و کاربرد، قدرت برنامه در مدیریت تعداد زیاد مطلب، کد باز بودن یا نبودن برنامه و … .
حالا فرض کنید شما می خواهید یک برنامه مدیریت محتوا را انتخاب کنید. اگر شما مسلط به PHP و MySQL باشید قطعا اولین گزینه شما برنامه هایی مثل PHPNuke یا PostNuke خواهد بود که از این زبان و بانک اطلاعاتی استفاده می کنند. در این صورت شما با تسلطی که به PHP دارید خواهید توانست برنامه را آنطور که می خواهید تغییر داده و بهینه سازی کنید.
حالا تصور کنید شما به هیچ زبان برنامه نویسی مسلط نیستید. در این صورت فاکتور زبان برنامه برای شما معنای زیادی نخواهد داشت و امنیت و آسانی کار با برنامه برای شما مهم خواهد بود. می بینید که انتخاب یک برنامه مناسب مدیریت محتوا بستگی زیادی به توانایی، علاقه و سطح نیاز تان دارد.
از این بحث می گذریم و به سراغ سیستم محبوب من می رویم: مووبل تایپ
مووبل تایپ از زبان برنامه نویسی پرل بهره می برد. پرل یک زبان برنامه نویسی سخت و پیچیده، در مقایسه با مثلا PHP به حساب می آید اما این به آن معنا نیست که کار با آن برای شما مشکل تر خواهد بود. بگذارید همین جا رازی را برای شما آشکارکنم. اصلا استفاده از سیستمهای مدیریت محتوا نیازی به دانستن زبانهای برنامه نویسی ندارد ! چرا که این زبان تنها در نوشتن موتور مرکزی سیستم دخالت داشته که اصولا شما با آنها کاری ندارید(مگر در موارد خاص و محدود).
البته این مشکل بودن زبان برنامه نویسی از طرفی خیلی هم خوب است! زمانی را به یاد می آورم که سایتهایم را با PHPNuke به دنیا می آوردم! ماهی نبود که یکی از سایتهایم هک نشوند حتی اگر آنها را بلافاصله به آخرین پچ های امنیتی (Security Patch) مجهز می کردم. اما تا کنون نشنیده ام که یک سایت مووبل تایپی هک شده باشد، شما شنیده اید؟
در پایان این قسمت، ذکر یک نکته را ضروری می دانم. مووبل تایپ یک نرم افزار وبلاگ نویسی نیست… نه که با آن نشود وبلاگ نوشت. نه! منظورم این است که این سیستم مدیریت محتوا چیزی بیش از یک سیستم وبلاگ نویسی ساده در خود دارد. شما با استفاده از آن می توانید پیچیده ترین سایتهای قابل تصور را هم مدیریت کنید. سایتهای خبری، تجاری، گالری های عکس و حتی انجمن های گفتگو!

در این سلسله مقالات سعی خواهم کرد ابتدا به زبانی ساده، مکانیسم عمل مووبل تایپ را شرح دهم و بعد به سراغ روش های نوشتن قالب برای مووبل تایپ می روم. به این وسیله می توانید برای هر سایتی که دلتان خواست (نه الزاما وبلاگ، بلکه هر سایتی) تمپلیت (قالب) دلخواه خودتان را بسازید و از آن در مووبل تایپ استفاده کنید. لطفا در قسمتهای بعد هم با من باشید.

توجه: این مقاله به صورت اختصاصی برای ‏Writeage.com‏ نوشته شده درج تمام یا قسمتی از ‏این ‏مطلب، ‏تنها با ذکر نام سایت و آدرس دقیق این صفحه مجاز است.

مووبل تایپ: از الف تا ی (قسمت دوم)

مووبل تایپ: از الف تا ی (قسمت سوم)

مووبل تایپ: از الف تا ی (قسمت چهارم)

مووبل تایپ: از الف تا ی (قسمت پنجم)

مووبل تایپ: از الف تا ی (قسمت ششم)